Wypadek przy pracy – najczęściej popełniane błędy
W sytuacji, kiedy w zakładzie pracy wydarzy się wypadek istotne jest, aby postępowanie powypadkowe przebiegło w sposób prawidłowy, a dokumentacja powypadkowa była sporządzona rzetelnie i bezbłędnie. Od prawidłowości przebiegu postępowania i zawartości protokołu powypadkowego zależy między innymi ustalenie prawa poszkodowanego pracownika do świadczeń odszkodowawczych.
Szybka dokumentacja powypadkowa.
Już od 87 PLN netto za miesiąc!
Pojęcie wypadku przy pracy zostało zdefiniowane w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W celu ustalenia okoliczności i przyczyn oraz dokonania kwalifikacji prawnej zdarzenia, jakiemu uległ pracownik lub osoba wykonująca pracę na zasadach innych, niż przewidziane w Kodeksie pracy, lecz podlegająca ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pracodawca powołuje zespół powypadkowy. Skład zespołu powypadkowego, jego obowiązki, zakres dokumentacji powypadkowej oraz terminy sporządzania i zatwierdzania protokołu są określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Zdarza się, że jeszcze przed rozpoczęciem postępowania lub w jego trakcie, a także w sporządzanej dokumentacji popełniane są błędy. Poniżej zostaną omówione najczęstsze z nich.
Nieprzeprowadzenie postępowania powypadkowego
To jeden z najpoważniejszych błędów, narażający pracodawcę na odpowiedzialność z art. 221 Kodeksu karnego. Pracodawca jest obowiązany przeprowadzić postępowanie powypadkowe w przypadku każdego wypadku, o którym powziął wiadomość, niezależnie od przyjętego w zakładzie pracy trybu powiadamiania o wypadkach i niezależnie od tego, czy powiadomienie wpłynęło zgodnie z tym trybem, czy też w inny sposób. W sprawie każdego wypadku powinny zostać ustalone jego okoliczności i przyczyny oraz powinna być sporządzona dokumentacja powypadkowa zawierająca kwalifikację prawną zdarzenia, przy czym podczas postępowania może się okazać, że zdarzenie nie zostanie uznane za wypadek przy pracy.
Nieprawidłowa kwalifikacja zdarzenia
Zespól powypadkowy, dokonując kwalifikacji prawnej zdarzenia, a więc stwierdzając, czy zdarzenie jest, czy nie jest wypadkiem przy pracy, powinien opierać się na przesłankach definicji wypadku zapisanych w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zdarza się, że członkowie zespołu powypadkowego mylą kwalifikację prawną zdarzenia (jest/nie jest wypadkiem przy pracy) z ewentualną utratą prawa do świadczeń odszkodowawczych. Przyczynienie się przez poszkodowanego do zaistnienia wypadku, nawet umyślne lub będące wynikiem rażącego niedbalstwa naruszenie przepisów dotyczących ochrony życia lub zdrowia, nie wpływa na kwalifikację prawną wypadku i podczas tej kwalifikacji nie powinno być brane pod uwagę.
Nieprawidłowy skład zespołu powypadkowego
W skład zespołu powypadkowego powinny wchodzić osoby reprezentujące, w równym stopniu, interesy pracownika i pracodawcy. Dlatego też członkami zespołu powinni być: pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, lub (w określonych przypadkach) specjalista ds. BHP spoza zakładu pracy oraz społeczny inspektor pracy. W zakładach pracy, w których nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego powinien wchodzić przedstawiciel pracowników. Nieprawidłowe jest powoływanie, jako przedstawiciela pracowników, osoby kierującej pracownikami, przy czym najpoważniejszym błędem jest powołanie na to stanowisko bezpośredniego przełożonego poszkodowanego pracownika.
Terminy
Zespół powypadkowy powinien rozpocząć ustalanie okoliczności i przyczyny niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku oraz sporządza protokół powypadkowy nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Pracodawca, po uprzednim zapoznaniu poszkodowanego z treścią protokołu, zatwierdza protokół nie później niż w terminie 5 dni od daty jego sporządzenia. Najczęstszymi błędami są:
- rozpoczynanie postępowania po wypadkowego z opóźnieniem,
- nieuzasadnione wydłużanie postępowania i sporządzanie protokołu w terminie późniejszym niż 14 dni,
- oczekiwanie z zakończeniem postępowania na dostarczenie przez poszkodowanego pracownika zaświadczenia o stanie zdrowia na druku ZUS OL-9,
- zapoznawanie poszkodowanego z treścią protokołu dopiero po jego zatwierdzeniu przez pracodawcę.
Sprawdź ofertę na e-dokumenty. Kliknij tutaj!
Załączniki do protokołu
Dokumentami stanowiącymi integralną część protokołu powypadkowego, a więc będącymi załącznikami do protokołu, które powinny zostać wymienione w wykazie załączników (jeżeli powstały w trakcie postępowania) są:
- zapisy wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków,
- pisemna opinia lekarza lub innych specjalistów,
- szkice i fotografie miejsca wypadku,
- inne dokumenty, w szczególności jeżeli zostały przywołane w opisie okoliczności i przyczyn wypadku,
- zdanie odrębne członka zespołu powypadkowego,
- uwagi i zastrzeżenia poszkodowanego do treści protokołu.
Błędem jest dołączanie do dokumentacji oraz wymienianie na wykazie załączników dokumentów, które nie zostały przywołane w treści protokołu i nie są niezbędne do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku (np. dokumentacja z przebiegu leczenia, zaświadczenie o stanie zdrowia itp.)
Opisy i stwierdzenia
Często pojawiającymi się błędami są również:
- zamieszczanie w opisach okoliczności wypadku informacji, które z wypadkiem nie są związane i nie miały wpływu na przebieg zdarzenia,
- bezpodstawne stwierdzanie naruszenia przepisów przez pracodawcę,
- bezpodstawne stwierdzanie umyślnego lub wskutek rażącego niedbalstwa naruszenia przepisów przez pracownika, który uległ wypadkowi.
Joanna Dymowska