Ochrona pracy kobiet
Zgodnie z artykułem 1041 kodeksu pracy regulamin pracy powinien zawierać wykaz prac wzbronionych kobietom.
Po zmianie dokonanej 1 maja 2017 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące ochrony pracy kobiet. Dotychczasowe rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet straciło moc i zostało zastąpione rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią.
Czy w związku z tą zmianą w Państwa zakładach pracy dokonano aktualizacji regulacji wewnętrznych związanych z tym rozporządzeniem m.in. regulaminu pracy oraz instrukcji stanowiskowych związanych z pracami wskazanymi w rozporządzeniu jako szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia kobiet?
Zmiana dotyczy niemal każdego zakładu pracy, ponieważ między innymi zmieniono zapisy dotyczące pracy na stanowiskach z monitorami ekranowymi, czy pracy stojącej wykonywanej przez kobiety w ciąży.
Obecnie w Rozporządzeniu prace na stanowiskach z monitorami ekranowymi znajdują się w rozdziale pierwszym "Prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym , a w tym ręcznym transportem ciężarów", a nie w rozdziale dotyczącym prac narażających na działanie pól elektromagnetycznych, promieniowania jonizującego i nadfioletowego.
Pracę z monitorami ekranowymi kobiety w ciąży mogą wykonywać w czasie nieprzekraczającym 8 godzin na dobę, przy czym czas spędzony przy obsłudze monitora ekranowego nie może jednorazowo przekraczać 50 minut, po którym to czasie powinna nastąpić co najmniej 10 minutowa przerwa wliczana do czasu pracy.
Prace w pozycji stojącej kobiety w ciąży mogą wykonywać do 3 godzin w czasie zmiany roboczej, przy czym czas spędzony w pozycji stojącej nie może jednorazowo przekraczać 15 minut, po którym to czasie powinna nastąpić 15 minutowa przerwa.
Należy też zwrócić uwagę na zmiany dotyczące ręcznego podnoszenia i przenoszenia przedmiotów. Kobiety w ciąży nie mogą podnosić i przenosić ciężarów o masie przekraczającej 3 kg, a kobiety karmiące dziecko piersią 6 kg. przy pracy stałej i 10 kg. przy pracy dorywczej.
Najpoważniejszą zmianą w wyżej wymienionych przepisach jest uwzględnienie w wykazie nie tylko kobiet w ciąży, ale również karmiących dziecko piersią oraz usunięcie z wykazu kobiet niezaliczających się do żadnej z wyżej wymienionych grup.
Za uciążliwe, niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia kobiet w ciąży oraz kobiet karmiących dziecko piersią uznano prace:
- związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, w tym ręcznym transportem ciężarów – ograniczenia dotyczą wydatku energetycznego netto na wykonanie pracy, masy podnoszonych i przenoszonych przedmiotów, wielkości siły, której użycie jest potrzebne przy ręcznej i nożnej obsługi elementów urządzeń, wielkości siły niezbędnej do zapoczątkowania ruchu przy oburęcznym przemieszczaniu przedmiotów (ciągnięcie i pchanie), łącznego oraz jednostkowego czasu pracy w pozycji stojącej, a także na stanowiskach z monitorami ekranowymi,
- w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym,
- narażające na działania pola elektromagnetycznego o częstotliwości od 0 Hz do 300 GHz oraz promieniowania jonizującego,
- w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu,
- w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi,
- w narażeniu na działanie szkodliwych substancji chemicznych,
- grożące ciężkimi urazami fizycznymi lub psychicznymi,
zaś za uciążliwe, niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia kobiet w ciąży uznano prace w narażeniu na hałas i drgania.
Ograniczenia związane z wykonywaniem przez kobiety niebędące w ciąży i niekarmiące dziecka piersią ręcznych prac transportowych zostały uwzględnione w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 kwietnia 2017 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych. Z nowego rozporządzenia został również usunięty zakaz pracy kobiet pod ziemią we wszystkich kopalniach.